خاسىيەتلىكلىك 1915-يىلدىن 1916-يىلغىچە بولغان ئارىلىقتا روسىيەدە بارلىققا كەلگەن سەنئەت ھەرىكىتى بولۇپ ، ئۇ بۇ دۆلەتتىكى تۇنجى ئاۋانگارت گۇرۇپپىسى ئىدى. ئۇنىڭ مەقسىتى بەزى قۇرۇلمىلارنىڭ ئىپادىلەش ئىقتىدارى ئۈستىدە ئۆزلۈكىدىن ئىزدىنىش ئۈچۈن مەيدان ۋە چەمبىرەك قاتارلىق ئاساسىي سانلارغا ئەھمىيەت بېرىش ئىدى.

ھەرىكەت قانداق بارلىققا كەلدى؟

«0.10 ئەڭ ئاخىرقى كەلگۈسى كەلگۈسى كۆرگەزمىسى» دە ، كازىمىر مالېۋىچ بىر يۈرۈش رەسىملەر بىلەن Suprematism نى ئېلان قىلدى ، ئۇنىڭدا ئۇ كۇبىزىمنىڭ ئېستېتىكىنى تۈپتىن تۆۋەنلەتتى: ئۇ ساپ گېئومېتىرىيەلىك شەكىل ئىدى.

شۇڭا ، سەنئەتكار ئۇ ھەرىكەتنىڭ ئاتىسىغا ئايلانغان ۋە تۇنجى ئەسەرلەرنى ھەر خىل ئوبرازلىق پايدىلىنىشتىن خالىي ھالدا ئاچقان. ئۇلار ئەگەشكۈچىلىرى بىلەن بىرلىكتە جەدۋەلنىڭ ئۈستۈنلۈكىنى ئىزدىدى ، كۆرۈنگەن دۇنيانىڭ نامايەندىسى ئەمەس.

ئالاھىدىلىكى

1. موھىم شەكىللەر : لەيلەپ تۇرغان ۋە بىر-بىرىنى قاپلىغاندەك كۆرۈنىدىغان رەقەملەر ، سىزىقلار ۋە رەڭلەر. تۇيغۇ ساپ " : سەنئەت ئەمدى دۇنيانى كۆچۈرمەكچى ئەمەس ، بەلكى سەنئەتكارنىڭ ئىچىنى ئاشكارىلاشقا ئۇرۇندى. بىر ئىدىئولوگىيە ياكى مىللەتنىڭ غايىسى. ئۇلار «سەنئەت ئۈچۈن سەنئەت» نىڭ ئالدىنقى شەرتىنى قوغدىدى.سەنئەتكارلارنىڭ پىكىر ئەركىنلىكى تولۇق بولۇپ ، بۇ ئۇقۇم تەجرىبىسىنى كەلتۈرۈپ چىقاردى. قانداقلا بولمىسۇن ، خاسىيەتلىك ئادەم بۇرژۇئازىيە سەنئىتى ، پرولېتارىياتنى چۈشىنەلمەيدىغان ۋە ھېچقانداق ئوبيېكتىپ بولمىغانلىقى ئۈچۈن قاتتىق تەنقىد قىلىنغان. ئۇ تەكشۈرۈلۈپ ، ئۇنىڭ ئورنىغا پارتىيەنىڭ ئىدىيىۋى مەقسىتىگە خىزمەت قىلىدىغان سوتسىيالىستىك رېئالىزم ئورنىتىلدى.

   قوللىغۇچىلار

   1. كازىمىر مالېۋىچ

   • قارا مەيدان

   - 1935) «قارا مەيدان» بىلەن سەنئەت ئىنقىلابى نى باشلىدى. بۇ ئادەتتىن تاشقىرى ھەرىكەتنى پەيدا قىلغان رەسىم. بۇ پىكىر ئەڭ ئاددىي ئىپادىلەشكە ئاددىيلىق ئېلىپ كېلىش ئىدى.

   ئۇ ئۆگزىنىڭ يېنىدىكى ئىككى تام ئوتتۇرىسىدىكى بۇلۇڭغا ئېسىلدى ، بۇ يەر روسىيە ئەنئەنىسىدە دىنىي سىنبەلگىلەرگە بېغىشلانغان. شۇنداق قىلىپ ئۇ سەنئەتنىڭ ماس كېلىدىغان سەھىپىسىدىن سوئال سورىدى.

   گەرچە ھېچنىمىگە ئىشارەت قىلمىغان رەسىم بولغانلىقى ئۈچۈن قاتتىق تەنقىد قىلىنغان بولسىمۇ ، بۈگۈنكى كۈندە ئۇنىڭ قۇرۇق ئەسەر ئەمەس ، بەلكى ئۇنىڭ مەنىسى ئىكەنلىكى چۈشىنىلدى يوق.

   • ئايروپىلان ئۇچۇۋاتقان ئايروپىلان

   ۋە نەزەرىيىۋى ، شۇنداقلا ئېينىشتىيىننىڭ نىسپىيلىك نەزەرىيىسى. باشقا بىر ئۆلچەم ئەتراپىدىكى تەتقىقاتلار ئۇنى چەكسىز بوشلۇق ئىدىيىسى ئۈستىدە ئىزدىنىشكە يېتەكلىدى. ئۇ بۇ تېمىدا يازغانخىتابنامە ۋە بىر قىسىم نۇتۇقلارنى سۆزلەپ ، ئۇ «شەكىلنىڭ نۆل» گە يېتىشنى ئوتتۇرىغا قويدى. بوشلۇقتىكى ۋاقىتلىق ئەھدىنامە. شۇنداق قىلىپ ، ئۇ 1915-يىلدىكى بۇ رەسىمدە ، ئايروپىلاننى ئۇچۇۋاتقاندا تەسۋىرلەش ئويى بىلەن ئوينايدۇ.

   • ئادەتتىن تاشقىرى تەركىب

   

   روسىيە تۇلا رايونلۇق مۇزېيى

   1915-يىلدىن 1916-يىلغىچە بولغان ئارىلىقتا ئىشلەنگەن بۇ ئەسەرنى دەرىجىدىن تاشقىرى سەنئەتنىڭ ئالاھىدىلىك مىسالى دەپ چۈشىنىشكە بولىدۇ. ئۇنىڭدا سىز تەركىبىدىكى ھەقسىز شەكىللەرنى كۆرەلەيسىز. بوشلۇقنى بايان قىلىش ياكى ئىگىلىۋېلىشقا ئۇرۇنۇش يوق ، ئۇلار پەقەت ئۇلارنىڭ ئەڭ چوڭ ئابستراكتسىيىسى ۋە «يالىڭاچلىقى» دىكى سانلار.

   2. El Lissitsky: «Proun R. V. N. 2»

   

   سپرىنگېل مۇزېيى ، ھاننوۋېر ، گېرمانىيە

   لازار لىتىسكىي (1890 - 1941) روسىيە ئاۋانگارتلىرىنىڭ ئەڭ مۇھىم سەنئەتكارلىرىنىڭ بىرى. گەرچە مالېۋىچ ئۇنىڭ ئۇستازى بولۇپ ، خاسىيەتلىك ھەرىكەتنىڭ بىر قىسمى بولسىمۇ ، سىياسىي ۋەزىيەت سەۋەبىدىن ئۇنىڭ خىزمىتى قۇرۇلۇشچانلىققا قاراپ ئىلگىرىلىدى. بۇ ئۇسلۇب ئوخشاش رەسمىي ئىزدەش بىلەن داۋاملاشتى ، ئەمما كوممۇنىست تەشۋىقاتىغا ماسلاشتى ، كىشىلەرگە قولايلىق يارىتىلدى.

   1920-يىلدىن 1925-يىلغىچە بولغان ئارىلىقتا ئۇ بارلىق ئەسەرلىرىگە Proun دەپ ئىسىم قويدى. بۇ ئاتالغۇ رەسسام تەرىپىدىن كەشىپ قىلىنغان بولۇپ ، رۇسچە Proekt utverzdenija ئىپادىسىنى كۆرسىتىدۇnovogo ، يەنى «يېڭىنى جەزملەشتۈرۈش تۈرى» مەنىسىنى بىلدۈرىدۇ. ئۇنىڭ غايىسىدە ، ھەر بىر رەسىم ئۇنىڭ «يېڭى شەكىل» گە يېتىش يولىدىكى بېكەت ئىدى.

   بۇ سەۋەبتىن ، «چاتما» تەجرىبە ۋە ئۆتكۈنچى ئەسەر . بۇ رەسىمدە سىز مالېۋىچنىڭ ساپ گېئومېتىرىيەلىك رەقەملەرنى ئىشلىتىشتە كۆرسەتكەن تەسىرىنى كۆرەلەيسىز ، ئەمما ئۇ يەنە ئۇنىڭ ئېلېمېنتلارغا بەرگەن بىناكارلىق قۇرۇلمىسى دىكى ئۇسلۇبىنى نامايان قىلدى.

   بۇ ئەسەر ئۇ 1923-يىلى ياسالغان. بۇ مەزگىلدە ، لىسسىكىي خاننوۋېرغا كۆچۈپ كېلىپ ، ئۆزىنىڭ سېخى بىلەن ئولتۇراقلاشقان ۋە ئۆزىنى سەنئەت تەتقىقاتىغا بېغىشلىغان. بۇ يەردە ئۇ قەستەن قارا ، كۈلرەڭ ۋە قوڭۇر رەڭلەرنى تاللىغان كۋادرات كاناينى تاللىدى. بۇ مەنىدىن ئۇ كۈچلۈك رەڭلەرنى ياقتۇرىدىغان ئادەتتىن تاشقىرى پروگراممىدىن يىراقلاشتى. شەكىللەرنى تەكشۈرۈشتىن باشقا ، سەنئەتكارنىڭ ئارزۇ قىلغىنى بوشلۇقنىڭ سەپلىمىسىنى تەكشۈرۈش ئىدى.

   3. ئولگا روزانوۋا: «ئايروپىلاننىڭ ئۇچۇشى»

   

   سامارا رايونلۇق سەنئەت مۇزېيى ، روسىيە

   ئولگا روزانوۋا (1886 - 1918) 1916-يىلى خاسىيەتلىك ھەرىكەتكە قاتناشقان. كۇبىزىم ۋە فۇتۇرىزىمدىن ، ئۇنىڭ ھەرىكەت بىلەن بولغان ئالاقىسى ئۇنىڭ رەسىمىنىڭ ئابستراكت ھالەتكە كېلىشىگە شارائىت ھازىرلاپ بەردى. . قانداقلا بولمىسۇن ،رەڭلەر ۋە ئېلېمېنتلارنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇلۇشى مەلۇم بوشلۇقتىكى باياننى ئېلان قىلىدۇ.

   4. ليۇبوۋ پوپوۋا: «رەسىملىك ​​بىناكارلىق»

   

   مۇسې ناچىئونال تايسېن-بورنېمىزا ، مادرىد ، ئىسپانىيە

   ليۇبوپ پوپوۋا (1889 - 1924) بۇ ھەرىكەتنىڭ ئەڭ مۇھىم كۆرسەتكۈچلىرىنىڭ بىرى. ئۇ باي ئائىلىگە تەۋە ئىدى ، شۇڭا ساياھەت جەريانىدا ئۇ ياۋروپا ئاۋانگارتى بىلەن ئالاقىلاشتى. ئۇ يەردىن ئۇنىڭ فۇتۇرىزىم ۋە كۇبىزىمدىن كەلگەن تەسىرىنى كۆرەلەيسىز.

   قاراڭ: ئارماندو رېۋېرون: ۋېنېزۇئېلا تالانت ئىگىسىنىڭ 11 مۇھىم ئەسىرى

   بۇ خىل ئۇسۇلدا ئۇ ھەر خىل ئۇسلۇبلارنى بىرلەشتۈرگەن ئەسەرلەرنى ئىجاد قىلدى. ئەمەلىيەتتە ، «رەقەملەر بىلەن تۈزۈش» تا جىسىملارنىڭ كۇبىزىمغا ئوخشاش ئوخشىمىغان نۇقتىدىن ئىپادىلىنىشىنى كۆرەلەيسىز ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ، كەلگۈسىشۇناسلار ئىزدەۋاتقان ھەرىكەتنى ھېس قىلالايسىز.

   گەرچە خاسىيەتلىكلىكنى قىزغىنلىق بىلەن قوللاپ ، ساپ شەكىل ئىدىيىسى ئۈستىدە ئىزدىنىشكە ھېرىسمەن بولسىمۇ ، ئەمما ۋەكىللىكتىن پۈتۈنلەي يىراقلىشالمىدى . بۇ 1918-يىلدىكى رەسىمدە سىز بوشلۇقنىڭ بىناكارلىق قۇرۇلۇشىغا ئىشارەت قىلىدىغان رەسىملەرنى كۆرەلەيسىز.

   بىبلىئوگرافىيە:

   (2007). سەنئەتنى ئەڭ ئاممىباب نادىر ئەسەرلەر ۋە سەنئەتكارلار ئارقىلىق چۈشەندۈرۈڭ . Counterpoint.
2. Holzwarth, Hans Werner and Taschen, Laszlo (تەھرىرلەر). (2011). A زامانىۋى سەنئەت. تەسىراتتىن بۈگۈنگە قەدەر تارىخ . تاسچېن.
3. خوج ، سۇسى. (2020). ئايال سەنئەتكارلارنىڭ قىسقىچە تارىخى. بىلۇم.